Beschrijving
Inhoudsopgave
Leeswijzer 13
HOOFDSTUK 1 Dit is procesbegeleiden 17
1.1 Procesbegeleiden, wat is het nu precies? 17
1.2 Vragen van teams: de vier dimensies van effectieve teams 19
1.3 Werkniveaus van de procesbegeleider 26
1.4 Het spanningsveld van de procesbegeleider 28
1.5 Ten slotte: leer over je eigen rol 38
HOOFDSTUK 2 Focus bepalen: van ontwikkelvraag naar programma 39
2.1 Met wie contracteer je de ontwikkelvraag? 41
2.2 Het intakegesprek met de opdrachtgever 42
2.4 Informatie vanuit meerdere perspectieven ophalen 52
2.5 Enkele valkuilen in het intakegesprek 57
2.6 Diagnose van dimensies:zo kom je van de ontwikkelvraag naar een programma 63
2.7 Samengevat 65
2.8 Ten slotte: je eigen reflectie 65
HOOFDSTUK 3 Contracteren in het team: direct aan de slag 67
3.1 Aan de slag zonder uitgebreide intake: overzicht en casus 68
3.2 Aan de slag zonder uitgebreide intake: zo kijk je ernaar 71
3.3 Direct aan de slag: weten wat er speelt 75
3.4 Oefening: weten wat er speelt 81
3.5 Andere vormen om direct te starten met een team 84
3.6 Ten slotte: jouw reflectie 88
HOOFDSTUK 4 Procesinterventies op een rij 89
4.1 Verschillende procesinterventies in teams 89
4.2 Een gesprek loopt op de inhoud vast 90
4.3 Bij opvallend of verstorend (groeps)gedrag 91
4.4 Persoonlijke aanvallen in de groep 92
HOOFDSTUK 5 Inhoudelijke discussies die vastlopen 93
5.1 Verharde standpunten in de groep: een casus 93
5.2 Verharde standpunten in de groep: zo kijk je ernaar 95
5.3 Het verbinden van verharde standpunten: de verbindende procesinterventie 99
5.4 En als ze er dan nog steeds niet uitkomen: zo kijk je ernaar 106
5.5 Op zoek naar de dieperliggende oorzaak: de verdiepende procesinterventie 112
5.6 Oefening: gijzelende gedachten herformuleren 114
5.7 Ten slotte: reflectie op jouw praktijk 115
HOOFDSTUK 6 Dynamiek binnen teams bespreekbaar maken 117
6.1 Als jou iets opvalt in de groep: een casus 117
6.2 Als jou iets opvalt in de groep: hoe kijk je ernaar? 118
6.3 Dynamiek bespreekbaar maken: collectief ontschuldigende procesinterventie 123
6.4 Als de onderlinge dynamiek ineffectief is: een casus 124
6.5 Als de onderlinge dynamiek ineffectief is: hoe kijk je ernaar? 125
6.6 Onderlinge dynamiek bespreken: de openleggende procesinterventie 129
6.7 Als het team niet wil bewegen: een casus 131
6.8 Als het team niet wil bewegen: hoe kijk je ernaar? 132
6.9 Het team in beweging krijgen: de confronterende procesinterventie 138
6.10 Oefeningen 139
6.11 Ten slotte: reflectie op jouw praktijk 142
HOOFDSTUK 7 Persoonlijke aanvallen in de groep 145
7.1 Iemand reageert aanvallend op een ander: een casus 145
7.2 Iemand reageert aanvallend op een ander: hoe kijk je ernaar? 146
7.3 Iemand reageert aanvallend op een ander: de individueel ontschuldigende procesinterventie 152
7.4 Kritiek op jouw rol of aanpak: een casus 154
7.5 Kritiek op jouw rol of aanpak: zo kijk je ernaar 155
7.6 Over wie gaat dit nu eigenlijk: de kritiekoplossende procesinterventie 162
7.7 Oefening: kritiek groepsdynamisch duiden 164
7.8 Ten slotte: reflectie op jouw praktijk 166
SLOTWOORD
De wereld achter de magie 167
BIJLAGE 1
Voorbeeldprogramma’s 169
Voorbeeldprogramma 1:
Teamontwikkeling van een OR in één dag 169
Voorbeeldprogramma 2:
Studiedag leerkrachtenteam van een basisschool 172
BIJLAGE 2
Terugkoppelsessie na invullen TeamQ 175
BIJLAGE 3
Quickscan, hoe staat het team ervoor? 177
Lijst van interessante literatuur en achtergronden 179